Kendi Sınırlarımızı Korumak: Hayır Demek Neden Bu Kadar Zor?
Hayatımız boyunca pek çok kez istemediğimiz halde “evet” dediğimiz olmuştur. Bazen iş yoğunken üstlenilen fazladan sorumluluk, bazen yorgunken kabul edilen bir davet, bazen de kalbimiz istemese de verdiğimiz onay… O an kırmamak için söylenen “evet”ler, aslında kendimizi kırmamıza yol açar. Peki, neden “hayır” demek bu kadar zor gelir?
Çoğu zaman bunun cevabı çocukluktan itibaren içselleştirdiğimiz inançlarda saklıdır. “Kibar ol”, “Büyüklerini üzme”, “Herkese yardımcı ol” gibi mesajlar, büyürken zihnimizde yer eder. Sonuçta, başkalarını memnun etmeyi kendi ihtiyaçlarımızın önüne koyarız.Bunun yanında reddettiğimizde değer kaybedeceğimiz ya da sevilmeyeceğimiz korkusu da hayır demeyi zorlaştırır. Çoğu kişi için hayır kelimesi, suçluluk duygusunu tetikler. Oysa başkalarını kırmamak için kendimizi kırmak uzun vadede daha büyük yorgunluk yaratır.Toplumsal roller de bu durumu pekiştirir. Fedakâr, uyumlu, anlayışlı görünme isteği, istemediğimiz şeylere “evet” dememize yol açar. Farkında olmadan kendi sınırlarımızı aşar, sonra da neden tükenmiş hissettiğimizi sorgularız.
Oysa hayır demek bencillik değil; sağlıklı sınır koymanın en temel yollarından biridir. Açık ve net bir şekilde ifade edilen bir hayır, kişisel alanımızı korur, ilişkilerimizi daha dengeli kılar. Gerçek bir “evet” ancak özgürce söylenmiş bir “hayır”ın ardından anlam kazanır. Hayır diyebilmek ruh sağlığımız için vazgeçilmezdir. Unutmayalım: Hayır demek, aslında kendimize evet demektir.
Psikolog Ezgi KALIÇ
